Ιστορία

Το χωριό
Η όμορφη Καλλέπεια, χωριό της επαρχίας Πάφου, είναι ένα ημιορεινό χωριό χτισμένο σε υψόμετρο 590 μέτρα. Βρίσκεται μόλις 13 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πόλης της Πάφου, στη γεωγραφική περιφέρεια των αμπελοχωρίων Λεμεσού και Πάφου.
Ιστορικά στοιχεία
Κατά την περίοδο της φραγκοκρατίας, σύμφωνα με το Μας Λατρί, το χωριό μας διακρινόταν σε Πάνω και σε Κάτω Καλλέπεια. Η Πάνω Καλλέπεια, όπως αναφέρει ο ίδιος, ήταν μεσαιωνικό φέουδο Calopes, ενώ η Κάτω ήταν ένα από τα κτήματα της βασιλικής οικογένειας της Κύπρου. Αξίζει να αναφερθεί πως στο χωριό ανευρέθηκαν κατάλοιπα της αρχαιοελληνικής θρησκείας του θεού των βοσκών, του Πάνα. Μια από τις πιο άσχημες στιγμές που έζησε το χωριό ήταν ο καταστροφικός σεισμός που έπληξε την Πάφο το 1953. Τότε, η Καλλέπεια υπέστη σοβαρές ζημιές.
Ονομασία
Για την ονομασία του χωριού υπάρχουν οι ακόλουθες εκδοχές: - Η επικρατέστερη εκδοχή για το όνομα του χωριού συνδέεται με μια ετυμολογική εξήγηση. Καλλέπεια, όπως γράφει στο περιοδικό «Η Φωνή των Κοινοτήτων», προήλθε από τη σύνθεση των λέξεων «κάλλος» και «πεια», που σημαίνουν αντίστοιχα «ομορφιά» και «καλός λόγος», επειδή «οι κάτοικοι μιλούσαν με όμορφα λόγια». - Το όνομα του χωριού, σύμφωνα με τη Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, συνδέεται με το επίθετο κάλλιστος που σημαίνει ωραιότατος. - Κάποιοι μελετητές θεωρούν ότι η ονομασία έχει αρχαιοελληνική προέλευση και τη συνδέουν, όπως γράφει η Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, με κατάλοιπα της αρχαίας λατρείας του Πάνα, του θεού των βοσκών. Ασχολίες
Η Καλλέπεια, όπως χαρακτηριστικά γράφει το περιοδικό «Η Φωνή των Κοινοτήτων», είναι από τα πρώτα αμπελουργικά χωριά της Πάφου. Τη δεκαετία του '80 ήταν το έκτο αμπελοχώρι της επαρχίας Πάφου. Στις μέρες μας παρόλο που η αμπελοκαλλιέργεια περιορίστηκε, εντούτοις εξακολουθεί να αποτελεί μια από τις βασικές ασχολίες των κατοίκων της Καλλέπειας. Παράλληλα, ασχολούνται με την καλλιέργεια μηλιών, αμυγδαλιών, λεμονιών, πορτοκαλιών αλλά και σιτηρών. Λίγοι κάτοικοι του χωριού ασχολούνται και με τη κτηνοτροφία. Στο παρελθόν, συγκεκριμένα το 1983, εκτρέφονταν στο χωριό 114 πρόβατα και 1143 κατσίκες.
Πληθυσμός
Ο πληθυσμός της Καλλέπειας, από το 1881 έως και το 1960, αυξανόταν συνεχώς, αργότερα, όμως, άρχισε να μειώνεται σταδιακά. Η μείωση του πληθυσμού τη δεκαετία του '60 ήταν ένα φαινόμενο που δημιουργήθηκε λόγω της αστυφιλίας. Στις μέρες μας παρατηρείται αύξηση του πληθυσμού, συγκεκριμένα ενώ το 2001 αριθμούσε μόλις 216 κατοίκους στις μέρες μας ξεπερνούν τους 300. Χρονολογία Αριθμός κατοίκων 1881 (271), 1891 (309), 1901 (317), 1911 (375), 1921 (411), 1931 (414), 1946 (506), 1960 (557), 1973 (471), 1976 (482), 1982 (390), 2001 (216), σήμερα (250+*), *Ο αριθμός αυτός δόθηκε από το Κοινοτικό Συμβούλιο
Εκπαίδευση
Ο Ιερώνυμος Περιστάνης αναφέρει πως τα πρώτα γράμματα στην Καλλέπεια τα δίδαξαν δάσκαλοι από τα γύρω χωριά, καθώς και ο ιερέας του χωριού πριν από το 1870. Αυτοί ήταν ο Κυριάκος Γεροδκιάκος από την Τάλα, ο Γεώργιος Φιλίππου από την Πέγεια και ο ιερέας Χριστόδουλος.
Πηγές: «Η Φωνή των Κοινοτήτων», τ.9, Οκτώβριος 2007 Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια Κοινοτικό Συμβούλιο Καλλέπειας